1024 lata od zjazdu gnieźnieńskiego

Zjazd, który odbył się pomiędzy 7 a 15 marca 1000 r. w Gnieźnie, był istotnym wydarzeniem historycznym. Cesarz Otton III przybył do grobu św. Wojciecha, gdzie po modlitwie w katedrze spotkał się z księciem Bolesławem. Podczas tego spotkania cesarz koronował Bolesława, nakładając na jego głowę diadem, a także wręczył mu kopię włóczni św. Maurycego. W zamian Bolesław przekazał cesarzowi część relikwii św. Wojciecha.

Cesarz Otton III i książę Bolesław wyrazili wzajemne poparcie dla planów stworzenia Wielkiego Cesarstwa. Jednakże najważniejszym rezultatem zjazdu było ustanowienie metropolii gnieźnieńskiej, pierwszej metropolii kościelnej w Polsce, bezpośrednio podległej papieżowi. Na jej czele stanął brat św. Wojciecha, Radzim Gaudenty. W ramach utworzonej metropolii, powołano nowe biskupstwa sufraganne: krakowskie z biskupem Popponem, kołobrzeskie z biskupem Reinbernem oraz wrocławskie z biskupem Janem. Biskupstwo poznańskie pozostało poza strukturami metropolii gnieźnieńskiej aż do śmierci biskupa Ungera.

Zjazd zdecydowanie wzmocnił pozycję Bolesława wobec sąsiednich państw. Dziedzictwo synodu gnieźnieńskiego, zarówno w kontekście kościelnym, jak i europejskim, jest kontynuowane przez Fundację św. Wojciecha, organizującą od 1997 r. kolejne zjazdy gnieźnieńskie.

Otton III przybył do Gniezna, aby modlić się przy grobie św. Wojciecha, pierwszego polskiego męczennika, który zginął trzy lata wcześniej z rąk pogańskich Prusów. W trakcie swojej obecności cesarz spotkał się również z księciem Bolesławem, ówczesnym władcą Polski. Głównym celem tego spotkania było zdobycie przychylności i poparcia księcia dla projektu stworzenia zachodniego cesarstwa uniwersalistycznego, składającego się z prowincji, z każdą posiadającą własnego króla, lecz podlegającego cesarzowi: Galii, Italii, Niemiec i Słowiańszczyzny.

Gall Anonim, anonimowy autor Kroniki polskiej, akcentuje wielkolepność i uroczystość przyjęcia Ottona przez Bolesława. Opisuje przygotowania, takie jak hufce i rycerstwo ubrane w różnorodne stroje, prezentujące wspaniałe dary i oddanie. Autor zwraca uwagę na gest Ottona, który zdejmuje swój diadem i kładzie go na głowie Bolesława, co symbolizuje ich przyjaźń, sojusz i według niektórych interpretacji, podniesienie Chrobrego do godności królewskiej. W zamian Bolesław ofiarowuje Ottonowi relikwie św. Wojciecha i wsparcie trzystu zbrojnych. Cesarz również przekazuje Chrobremu kopię włóczni św. Maurycego, ceremoniałowej broni uznawanej za symbol władzy cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego, z zachowanym do dzisiaj grotem przechowywanym w Muzeum Katedralnym w Krakowie.

Obie kroniki podkreślają znaczenie tego spotkania w kontekście politycznym i religijnym tamtych czasów, przedstawiając różne perspektywy i szczegóły. To wydarzenie miało znaczący wpływ na relacje między Polską a Świętym Cesarstwem Rzymskim oraz na pozycję Polski w średniowiecznej Europie.