Świadomość społeczna w kontekście bezpieczeństwa energetycznego

O godzinie 01:32 w nocy z 25 na 26 kwietnia 1986 roku jeden z reaktorów elektrowni w Czarnobylu uległ awarii, co spowodowało przegrzanie i częściowe stopienie rdzenia reaktora, a także wybuch chemiczny wodoru. Ten tragiczny wypadek był wynikiem testu bezpieczeństwa układu chłodzenia reaktora, który został przeprowadzony nieprawidłowo. Wybuch zniszczył obudowę reaktora oraz budynek, w którym się znajdował. Nastąpiła bezpośrednia emisja do otoczenia elektrowni oraz do atmosfery radioaktywnego pyłu grafitu i uranu z wnętrza reaktora.

Po katastrofie w Czarnobylu 41 osób zginęło na skutek ostrej choroby popromiennej. Wśród nich byli członkowie załogi elektrowni, którzy byli narażeni na najsilniejsze promieniowanie tuż po wybuchu, oraz strażacy, którzy brali udział w 10-dniowej akcji gaśniczej. Według raportów różnych organizacji międzynarodowych, około 200 tysięcy osób zmarło w wyniku następstw katastrofy.

Katastrofa w Czarnobylu była najbardziej dramatycznym wydarzeniem w historii energetyki jądrowej na całym świecie i jedną z największych katastrof przemysłowych XX wieku. Obszar 146 tysięcy km² terenu na pograniczu Ukrainy, Białorusi i Rosji został skażony promieniotwórczo w wyniku tej katastrofy. Jednakże skutki tego wydarzenia dotknęły również inne państwa, ponieważ po wybuchu reaktora, radioaktywna chmura rozprzestrzeniła się praktycznie nad całą Europą, w mniejszym lub większym stopniu.

Skutki katastrofy w Czarnobylu dotknęły również Polskę. Co ciekawe, ówczesne władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, mimo całkowitej zależności politycznej od strony radzieckiej, podjęły działania niezgodne z zaleceniami władz radzieckich, ale w interesie swoich obywateli. Jednym z ważnych efektów tych działań było podanie płynu "Lugola" dzieciom i młodzieży w 11 województwach północno-wschodnich, nad którymi przeszła radioaktywna chmura.