Czy dbasz o opony w rowerze?

W dobie alternatywnych rozwiązań w transporcie drogowym coraz większą rolę zaczynają odgrywać rowery – rośnie ich produkcja, liczba użytkowników oraz polepsza się infrastruktura. Szacuje się, że na całym świecie jest ponad miliard rowerów, a w Polsce kilkanaście milionów. Oznacza to, że co drugi statystyczny Polak jest jego posiadaczem. W kontekście popularności rowerów warto przypomnieć o ich prawidłowej eksploatacji – zwłaszcza o oponach. Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego (PZPO) podpowiada, jak dbać o ten ważny element roweru, by służył nam długo i wpływał na nasze bezpieczeństwo.

ONZ szacuje, że na całym świecie jest już ponad miliard rowerów. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego rower w Polsce posiada 61,6 proc. gospodarstw domowych, a w domach zamieszkanych przez minimum cztery osoby jest to prawie 77 proc.¹. Eurostat z kolei wylicza, że w Polsce każdego roku wytwarzanych jest ponad milion rowerów, a wyraźny wzrost produkcji odnotowano w roku 2021, kiedy wprowadzono na rynek aż 1,2 miliona nowych jednośladów – co stanowi 8,6 proc. ogólnej produkcji w Europie. To daje Polsce piątą pozycję w europejskim rynku rowerowym. Na tym polu ustępujemy jedynie Portugalii (2,9 mln), Rumunii (2,5 mln), Włochom (1,9 mln) i Niemcom (1,4 mln)².

Rower na fali popularności

Rowerowy boom przekłada się także na liczbę dróg rowerowych – w ostatnich 10 latach polskie miasta wojewódzkie zwiększyły ich liczbę z 1430 km do 3480 km. To wzrost o 143 proc. – wynika z analiz Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), bazujących na danych GUS. Wśród miast wojewódzkich najwięcej kilometrów dróg rowerowych znajdziemy w Warszawie. W Stolicy jest ich 739 km, ponad 400 km więcej niż w drugim na liście Poznaniu – wylicza PIE³.

Jednoślady stają się więc coraz częściej wybieranym środkiem transportu – zarówno w miastach, jak i na trasach rekreacyjnych. Jednocześnie musimy zdać sobie sprawę, że popularność rowerów ma także drugie, mniej przyjemne oblicze. Z danych policji wynika, że w kategorii wypadki drogowe (według pojazdu sprawcy) rowery są na drugim miejscu – za samochodami osobowymi, a ich procentowy udział we wszystkich wypadkach wynosi 6,7%⁴.

W parze ze wzrostem produkcji i rozbudową infrastruktury, obserwujemy także coraz więcej osób wybierających rower jako środek codziennego transportu do pracy lub szkoły. Dlatego warto dbać o jego stan techniczny swojego.

Okresowe sprawdzenie roweru ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa jazdy – dokręcone śruby, sprawne hamulce, czy odpowiedni stan łańcucha i opon są najważniejszymi elementami dla rowerzystów. Jednak tylko opony przenoszą siłę naszych mięśni na drogę. Odpowiednia wysokość bieżnika w oponach używanych w terenie czy na szosie zapewni na efektywną i bezpieczną jazdę. Można przyjąć, że średnio używany rower ze względu na zużycie bieżnika wymaga po 2-3 latach wymiany opony tylnej i po 4-5 latach w przedniej – wskazuje Piotr Sarnecki, dyrektor generalny Polskiego Związku Przemysłu Oponiarskiego (PZPO).

Kolejna sprawa to prawidłowe ciśnienie w kołach. Po pierwsze umożliwia ono lepszą kontrolę nad rowerem. Po drugie, przekłada się na efektywność pedałowania – co oznacza mniej wysiłku i większą prędkość. Po trzecie, pomaga uniknąć przebicia – co jest kluczowe na nierównym terenie. Ponadto, prawidłowa wartość ciśnienia w kołach poprawia komfort jazdy i zwiększa żywotność opony. Odpowiednie ciśnienie jest szczególnie istotne w przypadku koła tylnego, ponieważ to ono przenosi siłę napędu i dba o komfort siedzenia rowerzysty.

Dlaczego warto zadbać o ciśnienie w oponach?

Niezależnie od tego, czy jesteś miłośnikiem aktywności na świeżym powietrzu, czy używasz roweru jako codziennego środka transportu, warto pamiętać, że jakość i stan techniczny opon w rowerze wpływa na jakość jazdy. Weryfikacja tego parametru nie jest skomplikowana, zajmuje zaledwie kilka minut i nawet początkujący rowerzyści poradzą sobie z tą czynnością.

Dlaczego tak istotne jest odpowiednie ciśnienie w oponach? Zarówno zbyt miękkie, jak i zbyt twarde opony mogą znacząco wpłynąć i na bezpieczeństwo i na komfort jazdy. W przeciwieństwie do opon np. samochodowych – prawidłowe wartości ciśnienia znajdziemy na boku opony. Im są szersze, tym producenci dopuszczają mniejsze ich ciśnienie.

Pamiętajmy, że niewłaściwe ciśnienie:

• Zmniejsza bezpieczeństwo na drodze - trudniej panować nad rowerem z
niedopompowanymi oponami.

• Pogarsza komfort jazdy - przy zbyt napompowanych oponach rowerzysta bardziej odczuwa nierówności terenu, a pokonywanie przeszkód staje się trudniejsze.

• Zwiększa ryzyko uszkodzenia roweru - jazda z uszkodzonymi oponami grozi uszkodzeniem dętki.

Utrzymanie odpowiedniego ciśnienia ma tez duży wpływ na żywotność opon i decyduje czy wyprawa rowerową zaliczymy do udanych. Zbyt niskie może prowadzić do tzw. „snake bites” (przebicia opony), podczas gdy zbyt wysokie może sprawić, że opona będzie twarda i nie będzie odpowiednio amortyzować ani dobrze trzymać na luźniejszej nawierzchni – podpowiada Piotr Sarnecki.

Prawidłowe ciśnienie w oponach rowerowych wpływa więc na kilka aspektów jazdy, m.in. na:

• Bezpieczeństwo: odpowiednie ciśnienie zapewnia lepszą przyczepność i stabilność, co jest kluczowe zarówno na nawierzchniach utwardzonych, jak i terenach trawiastych czy żwirowych.

• Wydajność: minimalizacja oporu toczenia sprawia, że pedałowanie jest łatwiejsze, a osiąganie większych prędkości staje się bardziej efektywne.

• Żywotność opon: nieprawidłowe ciśnienie może przyczynić się do szybszego zużycia opon, co może oznaczać wyższe koszty związane z ich wymianą.

Podstawą dbania o opony rowerowe jest regularne sprawdzanie ich stanu, dlatego należy regularnie sprawdzać ciśnienie w oponach, szczególnie kiedy z upalnym miesięcy letnich przechodzimy w nieco chłodniejszą pogodą wrześnie czy października. Wraz ze spadkiem temperatury spada też ciśnienie w oponach. Zarówna samochodowych jak i rowerowych. Zobaczmy tez przed jazdą w dłuższą trasę czy nie ma na nich żadnych widocznych uszkodzeń – mówi przedstawiciel PZPO.

Jak dbać o opony rowerowe?

• Sprawdzaj ciśnienie regularnie: zalecamy regularną kontrolę ciśnienia w oponach, przynajmniej raz na kilka tygodni. Odpowiednia wartość ciśnienia znajduje się na boku opony lub w instrukcji roweru.

• Wybieraj opony z profesjonalnych źródeł odpowiednio i profesjonalnie magazynowane: gwarantuje to, że opony są wysokiej jakości i spełniają normy bezpieczeństwa. Renomowani sprzedawcy markowych opon są pewnym źródłem wysokiej jakości produktów.

• Dostosuj ciśnienie do swoich potrzeb: ciśnienie w oponach może być dostosowane do różnych warunków jazdy. Niskie ciśnienie zapewnia lepszą przyczepność na mokrej nawierzchni i terenach nieutwardzonych, ale naraża oponę na uszkodzenie, podczas gdy wyższe ciśnienie jest korzystne na utwardzonych drogach i zapewnia lepszą wydajność, ale kosztem komfortu jazdy.

Warto więc poszukać złotego środka dla siebie albo dostosowywać wartość ciśnieni do trasy, jaką zamierzamy pokonać.

Rower i podłoże

Dobór odpowiedniego ciśnienia w oponach rowerowych zależy także od rodzaju roweru oraz rodzaju terenu, po którym jeździsz. Jego optymalna wartość różni się w zależności od celu jazdy – jazda po ulicach miasta, przejażdżka po nierównych trasach górskich czy dynamiczna jazda na rowerze szosowym. Oto kilka wskazówek dla rowerzystów, które jednak warto zweryfikować na boku naszych własnych opon pod kątem wymogów producenta:

• Rower miejski/uliczny: jeśli jeździsz po mieście lub ulicach, stosuj ciśnienie w oponach od 4,5 do 6 barów.

• Rower górski (MTB): jeśli przemieszczasz się po nierównym terenie, leśnych ścieżkach lub bezdrożach na rowerze górskim, upewnij się, że ciśnienie w oponach oscyluje w zakresie od 1,6 w szerokich oponach  do 3,5 barów.

• Rower szosowy: jeśli jesteś miłośnikiem szybkiej i dynamicznej jazdy na rowerze szosowym zadbaj o to, aby ciśnienie w oponach wynosiło od 6 do 9-10 barów.

Pamiętaj, że dbałość o opony w rowerze to klucz do udanej wycieczki czy treningu i bezpiecznej jazdy. Odpowiednia pielęgnacja i kontrola ciśnienia w oponach sprawią, że Twoje przejażdżki staną się jeszcze bardziej satysfakcjonujące i komfortowe. Bezpiecznego szusowania po drogach i bezdrożach życzy Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego!

Więcej informacji na stronach pzpo.org.pl

^{1.https://biznes.newseria.pl/biuro-prasowe/polityka/rower-to-juz-nie-tylko,b2126026659
2.https://serwisy.gazetaprawna.pl/ekologia/artykuly/8244638,produkcja-rowerow-w-ue-polska-na-czwartym-miejscu-w-rankingu.html
3.https://portalstatystyczny.pl/rosnie-dlugosc-drog-rowerowych-w-polsce/
4.https://statystyka.policja.pl/st/ruch-drogowy/76562,Wypadki-drogowe-raporty-roczne.html}